Braketler

Braketler veya diş telleri, çocuk ve yetişkinlerde dişlerin, diş kavislerinin ve çenelerin daha karmaşık tedavilerinde kullanılmaktadırlar.

Braketlerin diğer tedavi yöntemlerine göre üstünlükleri:

• – Her dişe ayrı ayrı yapıştırılır ve bununla da her dişe istenilen yönde, istenilen düzeyde ve sürekli kuvvet uygulanabilir
• – Uygulanan kuvvetin yönü ve düzeyi kolaylıkla denetlenebilir ve değiştirilebilir
• – Damağı kaplamadığı için tat duyusunu etkilemez
• – Diğer ortodontik aparatlarla kolaylıkla kombine edilebilir

Fakat braketlerin bu üstünlüklerinin yanı sıra bazı yetersizlikleri de mevcuttur:

• – Dikkat edilmezse dişin üzerinden kolayca kopabilir ve tedavi süresini uzatabilir (bkz. makale “Ortodontide diyet”)
• – Çok ayrıntılı hijyen gerektiriyor. Fırçalama yeterli olmazsa bir ay içerisinde bile beyaz lekeler, hatta diş çürüğüne sebep olabilir (bkz. makale “Tel tedavisinden sonra dişlerde lekeler oluşur mu?”)
• – Tellere alışmak için ortalama bir hafta zaman gerekir (bkz. “Diş tellerine alışma”)

Sıklıkla kullanılan braket çeşitleri:

• – Klasik metal braketler
• – Kendinden kapaklı metal braketler (self ligating)
• – Şeffaf braketler, özellikle de kompozit, plastik, porselen ve zirkonyum braketler.

Bu braketlerden kompozit ve plastik braketler uygun fiyatlarına rağmen, malzemelerinin yetersizliği nedeniyle pratikte kendilerini pek kanıtlayamadılar. Porselen ve zirkonyum braketler ise tüm dünya pratiğinde geniş kullanım alanına sahipler.

Porselen ve zirkonyum braketler ikisi de şeffaf braketler kategorisine girse de aralarındaki fark monomerlerindedir ve bu fark zirkonyum braketleri daha dayanıklı ve daha şeffaf kılıyor.

Şeffaf braketlerle ilgili en çok karşılaştığımız soru: Şeffaf braketlerle tedavi metal braketlere göre daha uzun sürüyor ve tedavi sonucubelirli bir hasta ve durum içinaynı olmuyor, doğru mu?

Cevap: şeffaf braketlerle tedavide tedavi süresinin daha uzun olduğuna dair (sürtünme kurallarına uygun olarak) bazı araştırmalar mevcuttur fakat tedavi süresi ve sonucu doktorun bilgi ve tecrübesine ve de hastanın işbirliğine daha çok bağlıdır.

Lingual braketler (saklı tel):

Malzeme olarak bu braketler de metal braketlerdir fakat klasik braketlerden ana farkları dişlerin dudak ve yanak yüzeylerinden değil, görünmez olan dil yüzeylerinden yapıştırılmalarıdır. Bu da lingual braketleri dışarıdan görünmez kılmaktadır. Lingual braketler iki gruba ayrılmaktadırlar: prefabrik braketler ve bireysel braketler.

Kabul etmem gerekir ki bu iki grup braketleri arasında dünya kadar fiyat farkı vardır, şöyle ki bireysel braketler ve telleri kişiye özel yapıldıklarından maliyetleri de çok yüksektir. Fakat şunu da belirtmem gerekir ki bu fiyat farkı tedavi sonuçları arasındaki farka değmektedir.